روز ملی هوای پاک

گرچه این مناسبت زیست محیطی به صورت یک روز ملی در تقویم کشور درج گردیده لیکن در کشور ما بنا به اهمیت موضوع ، این مناسبت هر ساله از طرف سازمان حفاظت محیط زیست کشور به صورت هفته هوای پاک مطرح و برنامه‌های ویژه‌ای جهت نکوداشت آن تدوین و اجرا می‌گردد.

به منظور هم راستا سازی اقدامات در سطح ملی هر ساله از طرف سازمان حفاظت محیط زیست کشور شعاری تحت عنوان شعار  هفته هوای پاک جهت این هفته مشخص  می‌گردد که شعار هفته هوای پاک برای سال 1403 «عزم ملی برای هوای پاک با انرژی تجدیدپذیر» اعلام شده است. همچنین عناوین روزهای این هفته نیز مشخص شده است.

«روز هوای پاک» (روز اول، 29 دی‌ماه)، «روز انرژی و محیط زیست» (روز دوم، 30 دی‌ماه)، «قانون هوای پاک و محیط زیست» (روز سوم، 1 بهمن‌ماه)، «پایش و فناوری‌های نوین و محیط زیست» (روز چهارم، 2 بهمن‌ماه)، و «حمل و نقل و محیط زیست» (روز پنجم، 3 بهمن‌ماه) می‌باشد.

نکوداشت چنین مناسبت‌هایی با انجام اقدامات خاص زیست محیطی، نبایستی این موضوع را در اذهان تداعی نماید که انجام فعالیت‌های بهبود در بخش محیط زیست محدود به روزها و زمان‌های خاص است، بلکه اعتقاد و باور به این مساله که با حرکت مستمر و برداشتن گام‌های هر چند کوچک می‌توان شاهد تغییرات محسوس در بهبود وضعیت زیست محیطی و حرکت در جهت حفظ و صیانت واقعی از محیط زیست،  بسیار حائز اهمیت است.

از مفهوم شعار هفته هوای پاک امسال «عزم ملی برای هوای پاک با انرژی تجدیدپذیر» به روشنی این نکته قابل درک است که حفاظت  از محیط زیست و به تبع آن داشتن هوای پاک تنها وظیفه سازمان، نهاد و یا انجمن خاصی نیست بلکه وظیفه‌ایست همگانی و نیاز به یک عزم و اراده ملی و مشارکت همگانی دارد. از سوی دیگر، محور شعار سال جاری انرژی‌های تجدیدپذیر می‌باشد.

بخشی ازگزارش کیفیت هوای جهانی (2023) که به بررسی داده‌های کیفیت هوا در 7812 شهر از 134 کشور و منطقه پرداخته است، به ارتباط تغییرات اقلیمی و آلودگی هوا اشاره دارد که آلودگی هوا نه تنها بر سلامت انسان­ تأثیر می‌گذارد بلکه موجب تغییر الگوهای آب و هوایی (تغییر اقلیم) می‌شود. از این­رو، با توجه به ارتباط تغییر اقلیم و کیفیت هوا و با توجه به این موضوع که فعالیت‌های انسانی مرتبط با انرژی‌های تجدیدپذیر می‌تواند موجب کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای شود، نیاز است که کشورهای مختلف در زمینه استفاده از انرژی‌های پاک و تجدیدپذیر تلاش نمایند. انرژی‌های تجدیدپذیر به طور طبیعی دوباره جایگزین شده و تمام نمی‌شوند. از این انرژی‌ها می‌توان برای تولید برق، گرمایش و سرمایش آب و حمل و نقل استفاده کرد. انرژی‌های تجدیدپذیر به عنوان منابع طبیعی مشتمل بر انواع مختلف انرژی از جمله: انرژی زیست توده، زمین گرمایی،  انرژی دریایی/اقیانوسی (جزر و مد)، انرژی خورشیدی، انرژی باد، هیدروژن، برق آبی و غیره می‌باشند. ایران یکی از کشورهای غنی از منابع طبیعی و انرژی‌های تجدیدپذیر در منطقه خاورمیانه است، استفاده از این منابع می‌تواند به کاهش وابستگی به منابع فسیلی، کاهش انتشار گازهای آلاینده، افزایش امنیت انرژی و توسعه اقتصادی کمک نماید.

بر اساس اطلاعات آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) پیش‌بینی می‌شود مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر در جهان در بازه زمانی 2024 تا 2030 به میزان 60 درصد رشد یابد که سهم انرژی‌های بادی و خورشیدی بیشتر است. همچنین گزارش دورنمای انرژی جهانی (WEO) نشان می­دهد تا سال 2050، مصرف انرژی‌های پاک (بر اساس سناریوی انتشار صفر خالص، شامل انرژی­ تجدیدپذیر، بیو انرژی پیشرفته، انرژی هسته‌ای، سوخت‌های فسیلی کاهش یافته (Abated Fossil)، سوخت‌های مبتنی بر هیدروژن با انتشار کم) نسبت به انرژی‌های تجدیدناپذیر همچون نفت، گاز طبیعی، ذغالسنگ و استفاده سنتی از زیست توده و زباله‌های غیرتجدیدشونده، فزونی یابد.

مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست (HSE)